13 ΜΑΪΟΥ 2005 ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ-ΩΡΑ 20.30
 ME THN KΡATIKH OΡΧΗΣΤΡΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ KOΘ
 ΑΡΧΙΜΟΥΣΙΚΟΣ  ΜΥΡΩΝΑΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
 ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΚΟΑ
 Αν ήρθε αυτός ο δύστηνος μες στα πλανέματά του,
 να τον δεχτούμε πρέπει μας,
γιατί ο Δίας μάς στέλνει φτωχούς και ξένους

 ΛΩΡΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ  ΕΠΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΡΑΨΩΔΙΑ Ζ΄ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΚΟΑ
 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΥΡΩΝ ΦΙΔΕΤΖΗΣ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΚΑΒΕΛΑΚΗ    EΔΩ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ
  Στις 13 Μαίου του 2005 η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης υπό τη διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη, στα πλαίσια των Ελληνικών Μουσικών Εορτών 6 έως τις 14 Μαίου που διοργάνωσε η ΚΟΑ με πρωτοβουλία του καλλιτεχνικού της διευθυντή
Βύρωνα Φιδετζή
παρουσίασε με εξαιρετική επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για πρώτη φορά επίσημα στην μεταπολεμική Ελλάδα σε μορφή μιας επίσημης συναυλίας
την επική συμφωνία του Λώρη Μαργαρίτη ΟΔΥΣΣΕΥΣ και ΝΑΥΣΙΚΑ.
  Η παρουσίαση του έργου αυτού του Λώρη Μαργαρίτη αποκτά ιδιαίτερη σημασία στις μέρες μας. Μεταφέρει το μήνυμα της συμφιλίωσης και του διαλόγου με την ελληνική φύση, σε μία εποχή που η φύση αμύνεται από την απειλή μιας
γενικευμένης οικολογικής καταστροφής.
  Η επική συμφωνία παρουσιάσθηκε με καθυστέρηση περίπου 65 ετών στην ίδια της την πατρίδα αν και στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα έργο το οποίο είχε βρεί μεγάλη  απήχηση στα μεγάλα ευρωπαϊκά μουσικά κέντρα την εποχή του 1930 και είχε χαρακτηριστεί ως ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα έργα ελληνικής μουσικής.

 Μόνο ο Ανδρέας Παρίδης (και ο Μιλτιάδης Καρύδης) είχαν φροντίσει να γίνει μία ηχογράφηση με τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ στα πλαίσια μίας σειράς  ηχογραφήσεων που είχε ως σκοπό τη διατήρηση  σημαντικών έργων Ελλήνων Συνθετών στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Κατάφερε έτσι να μην σβηστεί τελείως η συμφωνική  φωνή του Λώρη Μαργαρίτη. Ο Λώρης Μαργαρίτης αν και από τα πιο δραστήρια μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Μουσικής ΔΑΣΜ μαζί με τον Μανώλη Καλομοίρη, τον Δημήτρη Μητρόπουλο, τον Πέτρο Πετρίδη και τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη παραμένει ακόμα και σήμερα ένας από τους λιγότερο γνωστούς έλληνες μουσουργούς.

H Θεσσαλονίκη ήταν κύριος τόπος της δράσης του (απο το1920 έως 1942).
Υπήρξε  ιδρυτικό μέλος του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης
μαζί με τον A. Καζαντζή, τον Αιμίλιο Ριάδη αλλά και της ΣΟΘ.

          Η προγραμματική σκέψη της επικής  συμφωνίας βασίζεται πάνω
στην Ζ΄ Ραψωδία της Οδύσσειας του Ομήρου.

Η επική συμφωνία του Μαργαρίτη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μουσικά έργα της προπολεμικής Ελλάδας. Mετέφερε στον υπόλοιπο ευρωπαϊκό κόσμο με μία φυσική μυσταγωγία το ειρηνικό μήνυμα της ελληνικής  βουκολικής ποιητικότητας, εξορκίζοντας τις πολεμικές κραυγές και τις μεγαλοστομίες. Η Ευρώπη μόλις προσπαθούσε να ανασάνει από την περίοδο των αναστατώσεων του 1895-1920.
Η πρώτη εκτέλεση του έργου είχε γίνει το 1931 με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βιέννης κάτω από την διεύθυνση του επιφανούς αρχιμουσικού Ούγκο Ράϊχενμπεργκερ, ενός μαέστρου και συνθέτη που συνεργάστηκε και συνδέθηκε με  την ιστορία της όπερας της Βιέννης.

  Με ισχυρή ρομαντική διάθεση ο Μαργαρίτης, ως παιδί θαύμα,  διέπρεψε  στις αρχές της δεκαετίας του 1910.
Αργότερα ως μουσικοπαιδαγωγός στην Ακαδημία Μότσαρτ του Σάλτσμπουργκ και στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης άνοιξε δρόμους  και συνδέθηκε με συναισθηματικούς δεσμούς με τους ανθρώπους και την πόλη.  Γοήτευσε μεγάλους καλλιτέχνες και προσωπικότητες με την ανθρώπινη παρουσία του και την φυσική μαγεία των ήχων του.  Ισχυρά ρομαντικός ο Μαργαρίτης από τους μοναδικούς Έλληνες εξοπλισμένος με αυθεντική ελληνογερμανική ρομαντική παιδεία και βαθύς γνώστης των ρευμάτων της εποχής του εξέφραζε την αγωνία της Ελλάδας να ανακαλύψει ένα νέο μουσικό πρόσωπο στην ιδανική ένωση κλασικού, ρομαντικού και σύγχρονου πνεύματος.  
H μουσική γλώσσα στο έργο αυτό βασισμένη στον λύδιο τρόπο διασχηματίζεται σε πολλές πτυχές διαφορετικών επιπέδων πολύτροπων ηχητικών γεγονότων προσπαθώντας να γεφυρώσει την χωροχρονική διαφορά με τον ηρωϊκό Οδυσσέα.
Συμβολικοί συνδυασμοί ηχοχρωμάτων διανθίζουν την εξιστόρηση κατευθυνόμενοι μέσα απο την ισχυρή θέληση ενός διαχρονικού αιτήματος για επαναγεφύρωση.

  • Η σύνθεση δεν  προβάλλει ένα διεθνικό μουσικό  ρομαντισμό αλλά περισσότερο αγωνιά για μια μεταεθνική επαφή που ως κύριο μέλημά της έχει τη συνάντηση και συμφιλίωση των ευρωπαϊκών ρευμάτων στη διαχρονική αξία της ανθρώπινης ελληνικότητας.
  •   Η προγραμματική ρομαντική διάθεση βασίζεται στην εσωτερική απόδοση των εντυπώσεων της ελληνικής φύσης και της ποιμενικής έκφρασης οι οποίες όμως σε αυτό το συμφωνικό έργο αποκαλύπτονται μέσα από την ονειρική επαφή με την ομηρική ποίηση και τον φανταστικό κόσμο της Ναυσικάς κόρης του βασιλέα Αλκίνου στο νησί των Φαιάκων. Το λεκτικό βίωμα χωρίς να μελοποιείται μεταφέρει αρχέγονες εικόνες και συνδέει συνειρμικά το παρελθόν το παρόν και το μέλλον.
  •  Έννοιες όπως η απορία της επαφής με το ξένο, η φιλοξενία, η ελληνική μεγαλοθυμία αποτυπώνονται μέσα από ένα εξαιρετικά ανθρώπινο μουσικό προγραμματισμό, μετατρέποντας την έκπληξη σε αέναη συμφιλίωση. 
  • Για το έργο ήδη απο το 1930 είχε προταθεί απο τον ελληνολάτρη Γερμανό χορογράφο φίλο του Λ.Μαργαρίτη Χάνς Σάιντερ ειδική χορογραφία η οποία κατόπιν συννενοήσεων  συμβάδιζε με την προγραμματική σκέψη του έργου και τις αντιλήψεις της Εύας Πάλμερ και του Άγγελου Σικελιανού. Οι προτάσεις του Σάιντερ έμειναν στις σημειώσεις του Λ.Μαργαρίτη. Η χορογραφική άποψη παραμένει ακόμη και σήμερα μία δημιουργική πρόκληση.

  Η εκτέλεση της επικής συμφωνίας του Λώρη Μαργαρίτη από την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης αποτελεί σημαντικότατο γεγονός έπειτα από πολλά χρόνια απάρνησης της ελληνικής βουκολικής ηχητικής μνήμης. Έρχεται να σηματοδοτήσει και πάλι την ανάγκη για επισήμανση του ελληνικού βουκολικού τραγουδιού ως σημείου αναφοράς μιας φύσης που είναι ακόμα ζωντανή και οργανική, που όμως κακοποιείται και καταστρέφεται με βία κυρίως από  τη μονόπλευρη ανθρώπινη ορθολογική ματαιοδοξία. Ο Μαργαρίτης δεν ακολούθησε τον εύκολο δρόμο της καταδίκης της ποιητικής μυθολογικής ενόρασης. Προσπαθούσε να ανακαλύψει τους εσωτερικούς παλμούς των λέξεων. Η ώριμη συνθετική περίοδός του αφιερώνεται, κατά κύριο λόγο, στην παραγωγή μουσικής μέσα από μια ποιητική διαισθητικότητα και έναν ιδιότυπο ψυχολογισμό που ερευνά τη νοσταλγική ενθύμηση.

  Ο Λώρης Μαργαρίτης τραγουδά την Ελλάδα με διαφορετική μουσική γλώσσα και προσανατολισμό
απ’ ό,τι ο Νίκος Σκαλκώτας.
Kατά περίεργο όμως τρόπο, φεύγουν και οι δύο πολύ νωρίς από τη ζωή «πικραμένοι και θαμπωμένοι από το ίδιο το ελληνικό όραμα», όπως χαρακτηριστικά διατύπωσε ο Μάριος Βάρβογλης.
Το πλήρες αναλυτικότερο κείμενο μπορείτε να το αναζητήσετε στο πρόγραμμα του πρώτου κύκλου των Ελληνικών Μουσικών Εορτών της ΚΟΑ που εκδόθηκε τον Μάϊο του 2005.

ΕΔΩ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟ Ο ΛΩΡΗΣ ΚΑΙ Η ΙΝΤΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ ΤΟ 1948
ΕΡΜΗΝΕΥΟΥΝ ΤΟΝ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΧΟΡΟ ΓΙΑ ΔΥΟ ΠΙΑΝΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΣΚΑΛΚΩΤΑ